Sıkça
Sorulan Sorular

Günümüzde kök hücreler, başlıca yoğun kemoterapi ve radyoterapi gören hastalarda nakil tedavisi olarak kullanılmaktadır. Bunun anlamı, kanserli hücreleri yok etme amacı taşımalarıdır. Ne yazık ki kemoterapi ve radyoterapi hem kanser hücrelerini hem de kemik iliğinde bulunan sağlıklı hücreleri ortadan kaldırmaktadır. Hastanın hematopoetik sistemini yeniden düzeltmek ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için kök hücre uygulaması yapılır. Nakledilen hücreler kemik iliğinde çoğalmak, yeni kan hücreleri yapmak ve bağışıklık sistemini onarmak için konumlanırlar.

2019 yılına kadar 40,000’den fazla kordon kanı nakli hem çocuklarda, hem de yetişkinlerde gerçekleştirildi. Birçok durumda kordon kanı donörün kardeşi yararına kullanıldı. Son üç yıldır çalışmalar kordon kanı kök hücrelerinin kas veya sinir hücreleri gibi bir başka çeşit hücrede farklılaştırma kapasitesine sahip olduklarını ortaya çıkardı. Kordon kanı kök hücreleri yalnızca hematolojik tedavilerde değil; oftalmoloji tedavileri, nörolojik ve ortopedik tedavilerde de kullanılabilmektedir. Kordon kanı tedavi alanları her geçen gün artan klinik tedavilerle artırılmaktadır.
Kök hücreler paha biçilemez biyolojik materyal olarak kabul edilmektedirler. Pek çok çalışma kök hücrelerin tam potansiyellerinin derinliğini ölçmede; Alzheimer hastalıkları, diyabet, kalp ve karaciğer bozuklukları, kas distrofisi, Parkinson hastalığı, omurilik yaralanmaları ve felç gibi hastalıklarda uygulanabilecek gelecekteki tedavi yöntemlerinde kullanımını ortaya koymaktadır.

Kök hücre üzerine araştırma çalışmaları oldukça umut vericidir. Son bulgular şunları açığa çıkarmıştır:

Kök hücreler, kordon kanından elde edilebilir. Lösemi, Talasemi gibi hematolojik hastalıkların tedavisinde sıkça kullanılmasının yanısıra Otizm, Serebral Palsi gibi nörolojik hastalıkların tedavisi için de klinik çalışmalar başlatılmıştır.

Bir gün kardiyak bozuklukları tedavi etmekte kullanılabilen kök hücrelerin, başka bir zaman kas dokularına dönüşme potansiyeli vardır.

Kalıtsal ve bağışıklık sistemi bozukluklarının tedavisinde kök hücre nakline ait klinik çalışmalar devam etmektedir.

Evet, bu şekildeki tedaviler tıbbi olarak mümkündür ve dokuların donör ve alıcı arasında yeterli derecede uyumlu olması gerekmektedir. %25 oranında kardeşlerin doku antijenlerinin tam uyum sağlama ve %50 oranında da kısmi uyum sağlama olasılığı vardır.
Yaşam Bankası’nda saklanan kordon kanı kök hücreleri ile yapılan 20 nakilin hepsi kordon kanı saklanan bebeğin kardeşine uygulanmıştır.

Evet. Birçok deneysel sonuç kordon kanından alınan kök hücrelerin primitif, daha doğal, kemik iliği veya periferik kan gibi vücudun diğer dokularından alınan kök hücrelere göre daha fazla yayılma dinamiğine sahip olduklarını kanıtlar. Kordon kanı kök hücrelerini dondurmak, onları yaşlanmadan ve yaşamının diğer evrelerinde karşılaşılacak olan etmenlere karşı korur. Genellikle daha sonra dış çevreden gelebilecek etkilerden arındırılmış, kansersiz hücrelerdir.

Donör-alıcı uyumu kemik iliğinde oldukça güçtür, ve genellikle mükemmel uyum aranır. Kordon kök hücreleri immünolojik gelişmemişlikleri adına değerlidir. Bunun anlamı alıcı için daha az risk taşımasıdır (allojenik nakilde reddedilme ve GvHD yani doku reddi hastalığı riskinin daha az olmasıdır).
Kordon kanı kök hücreleri tam uyumlu değilse bile kullanılabilir. Bunun anlamı kordon kanı bankacılığı ile saklanan materyal, aile üyeleri arasındaki olası nakil şansını artırır. Bir çok çalışma ilişkili donörler arasındaki kordon kanı naklinin hayatta kalma oranlarının, ilişkili olmayan donörlerden iki kat daha fazla olduğunu göstermektedir. Kordon kanının kemik iliği naklinden çok daha iyi olmasının diğer nedenleri:

* Acil durumlarda anında kullanılabilir halde kök hücreler – kullanım için önceden toplanır ve saklanır
* Doku reddi hastalığı riskini azaltır (Graft versus Host Disease – GvHD).

Graft Versus Host Hastalığı donörden nakledilen lenfositlerin immünolojik (bağışıklanma) reaksiyonlarından sorumludur, işlevi öncelikle programlanmıştır ve alıcının hücrelerini düşman hücreler gibi algılar. Donörün lenfositleri, alıcının hücrelerini yok eder. Yok etme süreci hayati açıdan alıcının tüm hücrelerini etkiler. Kısa ömür döngülü hücreler, epitel ve seçilmiş parankimatöz organları gibi, saldırı için en hassas hücrelerdir. Bu koşulun sonucu olarak sendromlar spesifik olarak epitellere zarar verir (ciltte döküntüler, ürtiker, kurumalar ve cilt ve epitel soyulmalar, sindirim sisteminde diyare vb). Bu koşul akuttur ve tedavi için ısrarcıdır. Reaksiyonlar kordon kanı naklinde kordon kanı hücrelerinin immünolojik olarak „naif” olmalarından çok daha az hassastırlar.

HLA olarak adlandırılan antijenleri uyumu, beyaz kan ve diğer insan hücrelerinin yüzeyinde bulunan proteinlerdir. Donör ve alıcı arasındaki doku uygunluğunu belirlerler. Tam uyumluluk optimal olmasına rağmen, çalışmalar kordon kanı nakillerinin mükemmel uyum sağlanmadığında bile olumlu bir sonuç ortaya koyduğunu açıklar.

Kordon kanından alınan kök hücreler karakteristik olarak daha az olgundur, immünolojik olarak ise daha „naif”tir, bu özellikleri kemik iliğinin tam aksi olacak şekilde, olumlu yönde etki göstermektedir.

İlk nakil işlemi 1988 yılında gerçekleşmiştir. Bu zamana kadar 40.000 nakil işlemi gerçekleşmiştir.
İlk saklatılan kordon kanının canlılık ve verimliliği her yıl kontrol edilmektedir. En son kontrolde 25 yıl saklanan kordon kanının hala %90 canlılık gösterdiği kanıtlanmıştır. Günümüzde binlerce ebeveyn benzersiz ömür boyu saklanabilme fırsatından yararlanabilmektedir.

Kordon kanı, doğumun ve kordonun kesilmesinin hemen ardından göbek kordondan toplanır. Bu prosedür oldukça basit ve acısızdır, cerrahi işlem gerektirmiyor olmasının yanı sıra doğuma müdahale edilmez.

Kordon kanı doğumun hemen ardından, koruyucu sıvı (CPD) ile doldurulmuş bir toplama poşetine çekilir, antikoagülan sayesinde kordon kanını laboratuvara göndermek ve burada işlemek için yeterli zaman kazanılır.

Hayır. Kordon kanı sadece çocuğun doğumunu sonrası, göbek bağının kesilmesinden hemen sonra toplanır. Bu işlem yaklaşık 5 dakika sürmektedir. Acısız, basit, hem anne hem de çocuğu için güvenlidir.

Hayır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra, ailelere toplama kiti verilir, bu kit çocuklarının kanının toplanması için tüm ilgili ekipmanı içermektedir. Doğum sırasında toplama kitini yanlarında getirmeyi hatırlamak yalnızca ailelerin sorumluluğudur.

Etkilemez. Sezaryen durumunda, kordon kanı bebek ayrıldıktan sonra plasenta içerideyken veya mecbur kalınırsa plasenta çıkarıldıktan sonra doğrudan toplanabilir. Tıbbi çalışmalar kan hacminin, vajinal doğumda veya sezaryen operasyonunda benzer olduğunu gösteriyor.

Yaşam Bankası FamiCord Group ile imzaladığınız sözleşme uyarınca, tüm toplama kiti ve belgeleri benzersiz bir kimlik numarası ile işaretlenir. Bu da herhangi bir hatanın veya yanlışın önüne geçmektedir. Kök hücre ihtiyacınız halinde kök hücreler bu numara ile adreslenmektedir.

Kök hücreleri Yaşam Bankası’nda saklanan kişide ya da aile bireylerinden birinde kök hücre tedavisiyle iyileşebilecek bir hastalık teşhis edilmişse, doktorunuzu bankada saklanan kök hücre tedariği konusunda bilgilendirmek hayati önem taşımaktadır. Tedavi amaçlı kullanımı, doktorunuzun karar ve inisiyatifine bağlıdır.

Nakil kararından sonra doktorunuz Yaşam Bankası laboratuvarına ulaşarak kök hücreleri talep eder. Biyolojik malzeme tedariği ve gerekli tıbbi belgelerin provizyonu için detaylar karşılıklı olarak görüşülür. Gerekli belgeler tedarik edildikten sonra doktorunuzun talep ettiği tarih ve saatte nakilin gerçekleşeceği hastaneye kök hücreler ulaştırılır.

Hayır, çünkü bu rutin işlemler için zorunlu değildir. Bireysel kök hücre bankacılığı donör ve alıcının aynı organizma olması prensibine dayanmaktadır. Doğal olarak eğer aile isterse, aile üyeleri veya kardeşlerin tedavisi amacıyla kullanılan kök hücrelerde, bu hücrelerin doku uyumluluğu testinin yapılması gerekmektedir. Bunun sonucunda küçük bir tüp alınır, her biri donmuş konteynırlara ilişiklendirilir ve burada ihtiyaç duyulduğunda (doku uyumluluğu için) teste tabi tutulur.

Bizlere emanet ettiğiniz kök hücrelerinizi saklatmaktan istediğiniz zaman vazgeçebilirsiniz. Bununla birlikte, Sağlık Bakanlığı mevzuatlarınca, tarafınız ile gerçekleştirilen sözleşmenin fesih edilebilmesi için anne ve baba ıslak imzalı imha formunun tarafımıza ulaştırılması zorunludur. Form olmadan sözlü veya mail olarak Üyelikten Ayrılma talepleriniz geçerli kabul edilememektedir. imhaistek@yasambankasi.com mail adresimize ulaşarak kolaylıkla imha formunuzu temin edebilirsiniz. İmzalı formunuz bizlere ulaştığında imha prosedürünüz de başlatılmış olacaktır.

Bebeğiniz ve ailenizin geleceği için kök hücrelerinizin ne denli önem taşıdığını farkındayız. Bu nedenle ödemelerde yaşanan aksaklıklar ilerde doğabilecek kök hücre ihtiyacınızı etkilemeyecektir. Her yıl bebeğinizin doğum ayında standart prosedürlerimizce ödeme bildiriminiz iletilir. Ödeme gecikmesi halinde bile sizden ıslak imzalı imha formu iletilmediği taktirde kök hücreleriniz sağlıkla saklanmaya devam eder. Bu durumda, geçmiş dönem yıllık saklama bedelininiz sizden talep edilir, ödeme alınmadığı takdirde Aile Sözleşmesi’nde belirtildiği üzere hukuki süreçler devreye girer.

Kordon kanı kök hücreleri tedavi amaçlı olarak kullanılacaksa, her an donör arama gerekliliğinden kurtarır. Bu da gerçekten zaman tüketen ve riskli bir prosedürü, aynı zamanda olumlu sonuç almama olasılığını ortadan kaldırır.

Kordon kanı bankacılığında iki seçenek mevcuttur:

• Aile bankasından, Yaşam Bankası – FamiCord Group gibi, ilişkili donörlere otolog ve allojenik nakiller.
• Kamu bankalarından, ilişkisiz alıcılara allojenik nakiller – burada aileler kan üzerindeki haklarından vazgeçmek zorundadır, ve bağış yapmalıdırlar. Tüm Türkiye’yi kapsayan bu tip bir kamu bankası bulunmamaktadır.

Her aile çocuğunun kanını kamu bankasına bağışlamak veya kendi aile üyeleri ve çocukları için özel kullanım için güvenceye almak konusunda karar vermekte özgürdür.

Türkiye’de kordon kanı bankacılığı yasal sorumlulukları Sağlık Bakanlığı tarafından 2005 yılında yayınlanan Kordon Kanı Bankacılığı Yönetmeliği ile belirtilmiştir.

Yönetmelik için tıklayınız