Kordon kanı, bebeğin ileriki yaşlarında yaşayabileceği olası hastalıkların tedavisinde kullanılmak üzere otolog(kendisi için) ve allojenik (ihtiyacı olabilecek anne, baba ve diğer yakın akrabaların tedavisinde kullanılmak üzere) farklı iki amaçla saklanabilmektedir. 

Son yıllardaki veriler incelendiğinde dünya çapında yaklaşık 600 bin ünite göbek kordon kanı toplanmış ve bunların 20 binden fazlası nakledilmiştir. İmmünolojik komplikasyonlar oluşturmayan otolog kordon kanının toplanması, hazırlanması ve infüzyonunun çocuklarda İskemik-Anoksik Ensefalopati(İHE/İAE)’de uygulanabilirliği yakın zamanda belirtilmiştir.¹ 

Yine allojeneik kordon kanı terapisi ile rekom- binant insan eritroproteini birleşiminin beyin felcine geçirmiş çocuklardaki terapötik etkisi kanıtlanmış klinik uygulamalarından biridir. Yine multisistemik Behçet hastalığına sahip 27 yaşındaki bir kadın hastada anjiyogenez indüklenmiş ve otizmli çocuklarda bu hücreden elde edilen hücrelerin kullanılması klinik araştırmacıları tarafından kabul görmüştür.² Lv ve ark. nın³ yaptıkları çalışmaların ışığında kordon kanından elde edilen  mononükleer hücreler ve MKH’lerin otizmli çocuklara nakil edilmesinin güvenli ve yararlı olduğu anlaşılmıştır. 

Yine makalenin ilgili sayfasında⁴ Miller ve arkadaşlarının allojeneik kordon kanı kaynaklı Serebral adrenolökodistrofi ile ilgili olarak hematopoetik hücrelerin nörolojik fonk-siyon bozukluğu üzerinde ilerleme gösterdiklerinin altı çizilmiştir. Yine aynı makalede Tip1 diyabetli çocuklarda otolog kök hücreleri infüzyonunun güvenli olduğu ve regülatör T hücrelerinde oluşan değişikliklere neden olduğu bilinmektedir. Evre 3 ve 4’de yer alan kronik böbrek rahatsızlığı olan hastalarda göbek kordon kanı  MKH’lerin iltihaplı immün reaksiyonunu iyileştirdiği ve böbreklerin gelişimine yardımcı olduğu kanıtlanmıştır. Saçkıran olarak bilinen alopesi areata da yine kordon kanı ile tedavi edilebilen diğer bir hastalık türüdür. Saç kırana sahip hastalarda kullanılan kordon kaynaklı kök hücreler ile tedavilerin güvenli ve etkili olduğu kayıtlara geçmiştir. Farklı bir kas bozukluğu sorunu olan duchenne kas distrofisi rahatsızlığının tedavisi sırasında kordon kanı kaynaklı MKH nakli sonrasında kas gücü dayanıklılığı sağlanmış ve zararlı bir yan etki görülmemiştir. MS olarak bilinen Multipl Skleroz dünyada bir milyon kişiden 300’ünden fazlasında görülen nörolojik bir rahatsızlıktır. Yapılan bir çalışmada kordon kanı hücrelerinin MS üzerindeki terapötik etkileri gözlenmiş ve ileriki dönemlerde bu tedavinin MS için de yüksek potansiye sahip olduğu bilgisi verilmiştir. Selena Gomez gibi ünlü isimlerinde sahip olduğu ve bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışmaması dolayısıyla ortaya çıkan, dokularda ve organlarda iltihaplanmaya sebep olan lupus için de kordon kanı naklinin güvenli ve etkili bir tedavi seçeneği olduğu belirtilmiştir.⁵

1988 yılında ilk kez yapılan göbek kordon kanı nakliyle devam eden kordon kanı ile gerçekleştirilen tedaviler dünyadaki kordon kanı bankalarının sayısına da etki etmiştir. Sadece kan rahatsızlıklarında değil, hematopoetik olmayan hastalıklarda da kullanılabilmesi ve immün düzenleyici olarak da etkili olması kordon kanı kök hücre kaynağını değerli hale getirmektedir. İhtiyaç halinde, kolaylıkla kullanılabilen kordon kanı hücreleri uzun süre boyunca kullanılabilmektedir.

-----

1. (Sir et al., 2016, 54)
2. (Sir et al., 2016, 56)
3. (Sir et al., 2016, 56)
4. (Sir et al., 2016, 56)
5. (Sir et al., 2016, 56-57)

Referanslar

Sir, G., Tekeli, S., Yıldırım Kürekçi, Ş., Naghavi, E. A., Çavuşoğlu, T., & Uyanıkgil, Y. (2016). Kordon kanı kök hücreleri ve klinik kullanımı. FNG & Bilim Tıp Transplantasyon Dergisi, 53-58. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/228741